1. Cao Su An Phú Thịnh và Vị thế Tiên phong trong Tuân thủ EUDR
Cao Su An Phú Thịnh (APT Rubber) đã trở thành một trong những doanh nghiệp xuất khẩu cao su hàng đầu tại Việt Nam chủ động chuyển đổi mô hình kinh doanh để đáp ứng triệt để Quy định Chống phá rừng EUDR. Sự chuyển đổi này không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là chiến lược nhằm khẳng định chất lượng và tính bền vững của ngành cao su thiên nhiên Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Chiến lược của Cao Su An Phú Thịnh xoay quanh việc xây dựng một hệ thống Truy xuất Nguồn gốc (Traceability) từ Nông Trại đến Nhà máy (Farm-to-Factory), đảm bảo mọi sản phẩm xuất khẩu sang EU đều đáp ứng các yêu cầu về Không phá rừng (Deforestation-free) và Tính hợp pháp (Legality).
2. Chiến lược Truy xuất Nguồn gốc 3 Mũi Nhọn
Để đảm bảo khả năng đáp ứng EUDR, Cao Su An Phú Thịnh tập trung vào ba yếu tố cốt lõi, giải quyết triệt để vấn đề truy xuất nguồn gốc phức tạp của cao su tiểu điền:
Phối hợp với vùng nguyên liệu
- Xác định vùng cung ứng: Phối hợp chặt chẽ với các nông hộ, hợp tác xã và đồn điền đối tác để xác định ranh giới vùng cung ứng.
- Đảm bảo tiêu chí EUDR: Hợp tác đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật để đảm bảo tất cả các khu vực khai thác đều tuân thủ nguyên tắc không phá rừng sau ngày 31/12/2020.
Truy xuất nguồn gốc đến từng mảnh Vườn
- Lập bản đồ GIS/Polygon: Đây là bước quan trọng nhất. Cao Su An Phú Thịnh đã triển khai chương trình lập bản đồ GPS/Polygon (Geojson) cho từng lô đất cung cấp nguyên liệu. Dữ liệu này được lưu trữ và sử dụng làm bằng chứng pháp lý chứng minh vị trí sản xuất và trạng thái không phá rừng của lô hàng.
- Cơ sở dữ liệu truy xuất: Xây dựng cơ sở dữ liệu số hóa liên kết mã sản phẩm cuối cùng với tọa độ địa lý (Polygon) của lô đất gốc.
Truy xuất nguồn gốc đến từng Giao dịch
- Minh bạch trong việc ghi chép thu mua nguyên liệu: Thiết lập hệ thống ghi chép điện tử tại các điểm thu mua để ghi lại chính xác khối lượng mủ cao su, ngày mua, và mã định danh lô đất (Polygon ID) tương ứng với từng giao dịch.
- Quản lý sổ sách (DDS Records): Duy trì hồ sơ thẩm định (DDS Records) minh bạch cho mỗi lô hàng, sẵn sàng cho việc kiểm tra.
3. Hệ thống Thẩm định và Báo cáo (DDS/DDR)
Quy trình Thẩm định (Due Diligence Report – DDR)
Cao Su An Phú Thịnh đã thiết lập một hệ thống Thẩm định (DDS) nội bộ nghiêm ngặt, bao gồm ba bước cơ bản của EUDR:
- Thu thập Thông tin: Thu thập dữ liệu Polygon, chứng từ sở hữu đất và các giấy phép khai thác hợp pháp.
- Đánh giá Rủi ro: Phân tích rủi ro liên quan đến vùng địa lý, nhà cung cấp, và nguy cơ phá rừng dựa trên phân tích hình ảnh vệ tinh.
- Giảm thiểu Rủi ro: Áp dụng các biện pháp giảm thiểu như kiểm tra thực địa (audits) và yêu cầu đối tác cung cấp thêm bằng chứng nếu rủi ro được xác định.
Kết quả của quy trình này được tóm tắt trong Báo cáo Thẩm định (DDR), một tài liệu bắt buộc phải được nộp cho cơ quan có thẩm quyền của EU trước khi sản phẩm được đưa vào thị trường.
Nền tảng và hệ thống quản lý EUDR đang được sử dụng
Để quản lý và báo cáo dữ liệu phức tạp này, Cao Su An Phú Thịnh sử dụng nền tảng liên kết với các nhà cung ứng phần mềm quản lý chuỗi cung ứng hàng đầu, kết hợp đồng thời với các công cụ GIS thương mại và nguồn dữ liệu vệ tinh. Phương pháp này cho phép công ty tùy chỉnh hệ thống để phù hợp nhất với đặc thù chuỗi cung ứng cao su Việt Nam, đồng thời đảm bảo quyền sở hữu và bảo mật dữ liệu.
4. Thị trường và Vị thế Cạnh tranh
Kết quả Giao dịch EUDR
Là công ty đầu tiên tại Việt Nam đạt chứng nhận EUDR, Cao Su An Phú Thịnh đã nhanh chóng có được lợi thế cạnh tranh. Hiện tại, công ty đang tăng cường các hợp đồng và đã bắt đầu giao dịch các lô hàng cao su SVR đạt chuẩn EUDR.
- Thị trường: Chủ yếu là các nước thành viên EU, đặc biệt là các quốc gia có ngành công nghiệp lốp xe và chế biến cao su lớn.
- Volume: Cao Su An Phú Thịnh đang làm việc với các đối tác lớn để đảm bảo khối lượng ổn định, tận dụng lợi thế tiên phong của mình để chiếm lĩnh thị phần.
Phân loại Rủi ro và Cao su Việt Nam
Việc Việt Nam được phân loại là quốc gia rủi ro thấp (low-risk country) là một mục tiêu chiến lược mà các doanh nghiệp như Cao Su An Phú Thịnh đang hỗ trợ mạnh mẽ. Việc này sẽ giúp các nhà khai thác EU hưởng quy trình thẩm định đơn giản hóa khi nhập khẩu cao su từ Việt Nam, tạo lợi thế lớn so với các đối thủ từ các quốc gia rủi ro tiêu chuẩn hoặc cao hơn.
Các quốc gia dẫn đầu về sản lượng cao su hiện đã sẵn sàng đáp ứng EUDR
Hiện tại, các quốc gia và công ty tiên phong trong việc chuẩn bị EUDR bao gồm:
- Việt Nam (Cao Su An Phú Thịnh, VRG): Dẫn đầu trong việc chứng minh tính khả thi của truy xuất nguồn gốc trong chuỗi cung ứng tiểu điền phức tạp.
- Malaysia & Indonesia: Các tập đoàn lớn tại đây cũng đang đầu tư mạnh vào hệ thống theo dõi kỹ thuật số, đặc biệt trong ngành dầu cọ và cao su.
Cao Su An Phú Thịnh đang góp phần định vị Việt Nam là một trong những nhà cung cấp đáng tin cậy nhất về cao su thiên nhiên bền vững và tuân thủ yêu cầu nghiêm ngặt EUDR.
